विशेष प्रतिनिधी
नवी दिल्ली: भारताच्या जागतिक व्यापार इतिहासातील एक महत्त्वपूर्ण टप्पा गाठत भारत व युरोपियन फ्री ट्रेड असोसिएशन (EFTA) यांच्यातील ट्रेड अँड इकॉनॉमिक पार्टनरशिप अ‍ॅग्रीमेंट (TEPA) हा करार १ ऑक्टोबर २०२५ पासून अधिकृतपणे लागू झाला आहे. या करारामुळे भारत आणि आइसलँड, लिक्टेनस्टाइन, नॉर्वे व स्वित्झर्लंड या चार समृद्ध युरोपीय देशांमध्ये आर्थिक सहकार्याची नवी युगाची सुरुवात झाली आहे. हा करार १० मार्च २०२४ रोजी नवी दिल्ली येथे स्वाक्षरीत झाला होता. पुढील १५ वर्षांत १०० अब्ज डॉलरची गुंतवणूक आणि सुमारे १० लाख थेट रोजगार निर्मितीचे लक्ष्य या करारातून ठेवले आहे. India-European
EFTA ही १९६० साली स्थापन झालेली आंतर-सरकारी संस्था असून तिचे उद्दिष्ट सदस्य देशांमधील मुक्त व्यापार आणि आर्थिक एकात्मता वाढविणे हे आहे. या संघटनेतील चार देश, आइसलँड, लिक्टेनस्टाइन, नॉर्वे आणि स्वित्झर्लंड, हे युरोपियन युनियनचा भाग नसले तरी मजबूत अर्थव्यवस्था, उच्च जीवनमान आणि नवोपक्रमासाठी प्रसिद्ध आहेत. या चार देशांमध्ये स्वित्झर्लंड हा भारताचा सर्वात मोठा व्यापारी भागीदार असून नॉर्वे दुसऱ्या क्रमांकावर आहे. या करारामुळे भारतीय वस्तू, सेवा आणि तंत्रज्ञानाला नव्या बाजारपेठा उपलब्ध होतील तर भारतात उच्च दर्जाचे तंत्रज्ञान आणि गुंतवणूक येणार आहे.
TEPA हा १४ अध्यायांचा विस्तृत व दूरदृष्टी असलेला करार असून त्यात वस्तूंच्या बाजारपेठेचा प्रवेश, व्यापार सुलभता, अन्यायकारक व्यापारावर उपाय, उत्पादनाचे मूळ नियम, स्वच्छता व वनस्पतीसंबंधी मानके, तांत्रिक अडथळे, सेवा, बौद्धिक संपदा, टिकाऊ विकास आणि विवाद निराकरण यांचा समावेश आहे.
या कराराचे वैशिष्ट्य म्हणजे प्रथमच कोणत्याही भारतीय मुक्त व्यापार करारामध्ये गुंतवणूक व रोजगार निर्मितीबाबत बंधनकारक तरतुदी करण्यात आल्या आहेत. त्यामुळे ‘आत्मनिर्भर भारत’ उपक्रमाशी हे पाऊल थेट जोडले गेले आहे. भारत आणि EFTA देश यांच्यात दीर्घकालीन स्थिर आर्थिक भागीदारी उभी राहील, असा विश्वास वर्तविला जात आहे.
या करारामुळे भारतात येत्या पंधरा वर्षांत १०० अब्ज डॉलरची परदेशी गुंतवणूक, १० लाख थेट रोजगार आणि अप्रत्यक्षपणे लाखो संधी निर्माण होण्याची अपेक्षा आहे. भारतीय उत्पादनांना युरोपीय बाजारपेठेत प्रवेश, औद्योगिक तंत्रज्ञानात सहकार्य आणि नवोपक्रमाला चालना मिळणार असल्यामुळे हा करार देशाच्या आर्थिक इतिहासातील एक ऐतिहासिक आणि भविष्यवेधी करार ठरणार आहे.
India-European Free Trade Association Agreement comes into force; 1 lakh jobs and $100 billion investment expected in 15 years
महत्वाच्या बातम्या
- Cooperation Minister, : लोकांना कर्जमाफीचा नाद, सहकार मंत्र्यांच्या असंवेदनशील विधानावर संताप, म्हणण्याचा अर्थ ताे नव्हता असा खुलासा
- Nitesh Rane : एमआयएमच्या नावाखाली हिरव्या सापांची वळवळ, पुन्हा सभा हाेऊ द्यायची का विचार करू, नितेश राणेंचा इशारा
- Ajit Pawar : तुम्हाला पाठीशी घालायला आम्ही मोकळे नाही, गैरप्रकार करणाऱ्यांना अजित पवार यांचा इशारा
- महाराष्ट्र ऑलिम्पिक असोसिएशन निवडणुकीत रंगणार ‘पवार विरुद्ध मोहोळ’ सामना
